Tổng quan
Tiền sản giật là một dạng biến chứng trong thai kỳ. Tiền sản giật có thể khiến mẹ bị tăng huyết áp, tăng đạm trong nước tiểu làm tổn thương thận hoặc các cơ quan nội tạng khác. Tiền sản giật thường xảy ra vào khoảng tuần thứ 20 của thai kỳ với các mẹ có tiền sử bệnh huyết áp.
Nếu không được điều trị, tiền sản giật có thể dẫn đến ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng hoặc nguy hiểm tới sinh mạng của sản phụ và thai nhi.
Mẹ bị tiền sản giật sẽ được khuyến cáo để các bé ra đời sớm. Trước thời điểm sinh mẹ sẽ được điều trị bằng thuốc có giám sát để ổn định huyết áp.
Tiền sản giật có thể phát triển ngay cả khi mẹ đã sinh con. Triệu chứng này gọi là tiền sản giật hậu sản.
Triệu chứng
Dấu hiệu của tiền sản giật là tăng huyết áp, tăng protein trong nước tiểu. Đôi khi mẹ không cảm thấy triệu chứng nào đặc biệt cho đến khi đi khám thai, làm các xét nghiệm định kỳ.
Cùng với tăng huyết áp, các triệu chứng tiền sản giật còn là:
- Giảm tiểu cầu trong máu.
- Tăng enzyme gan.
- Đau đầu dữ dội.
- Thị giác suy giảm.
- Thở khó khăn.
- Đau tức thượng vị.
- Buồn nôn, nôn mửa.
- Tăng cân đột ngột.
Nguyên nhân
Tiền sản giật sinh ra từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Các chuyên gia cho rằng bệnh này bắt nguồn từ nhau thai. Ở thời kỳ đầu thai kỳ, các mạch máu mới được hình thành để cung cấp ô xy và dưỡng chất cho nhau thai. Với các mẹ bị tiền sản giật, các mạch máu này hình thành không đủ và hoạt động không hiệu quả. Bởi vậy huyết áp của mẹ sẽ không được ổn định.
Nguy cơ
Các nguy cơ gây ra tiền sản giật bao gồm:
- Mẹ từng bị tiền sản giật trong lần mang thai trước.
- Mang bầu nhiều bé một lúc.
- Mắc tiểu đường mãn tính
- Mắc tiểu đường trước khi mang thai.
- Có bệnh về thận.
- Rối loạn hệ miễn dịch.
- Thừa cân.
- Gia đình có người tiền sử tiền sản giật.
- Mang thai sau tuổi 35.
- Mang thai cách lần trước hơn 10 năm.
- Có biến chứng trong lần mang thai trước.
Biến chứng:
- Thai nhi chậm phát triển: tiền sản giật khiến cho các mạch máu cung cấp cho nhau thai hình thành không đầy đủ, làm thai nhi thiếu dưỡng chất nên chậm phát triển.
- Sinh sớm: tiền sản giật có thể gây ra sinh sớm trước 37 tuần.
- Bong nhau thai: một trong những biến chứng của tiền sản giật là nhau thai bong ra khỏi thành tử cung trước khi sinh. Biến chứng này gây chảy máu mạnh và làm nguy hiểm cho cả mẹ lẫn bé.
- Bị thiếu máu tán huyết tăng men gan giảm tiểu cầu (HELLP) là một biến chứng nguy hiểm của tiền sản giật gây ảnh hưởng đến nhiều cơ quan nội tạng và có thể là nguyên nhân của nhiều bệnh mãn tính.
Phòng chống:
- Sử dụng thuốc: bác sĩ có thể chỉ định dùng aspirin liều thấp hàng ngày đối với các mẹ có một trong những nguy cơ cao hoặc vài dấu hiệu nguy cơ vừa của tiền sản giật. Các mẹ cần lưu ý rằng sử dụng thuốc luôn phải theo chỉ định của bác sĩ.
- Có lối sống lành mạnh, tập thể thao nhẹ đều đặn, ăn uống đủ chất, có giấc ngủ hợp lý.
